Kompostownik to nic innego jak miejsce lub pojemnik, w którym przebiega proces kompostowania odpadów biodegradowalnych, w wyniku czego powstaje kompost, czyli jeden z najlepszych rodzajów nawozu. Kompost stanowi naturalny, bardzo cenny nawóz organiczny powstający w efekcie tlenowego rozkładu biomasy. Dostarcza on roślinom niezbędnych mikroelementów i składników odżywczych, tj. azot, fosfor czy potas, dzięki czemu wpływa na prawidłowy rozwój roślin.
Posiadacze ogrodów dobrze wiedzą, jak duże ilości odpadów produkuje się przez cały rok, dlatego kompostownik w ogrodzie to bardzo częsty widok. To w nim właściciele przydomowych lub działkowych ogródków i gospodarstw rolnych mogą przetwarzać odpady organiczne (skórki owoców i warzyw, skorupki jaj, skoszoną trawę, trociny) na darmowy nawóz, który zwiększa żyzność gleby i przyspiesza rozwój roślin.
Tworzenie kompostowników służy przyspieszeniu i poprawieniu jakości kompostowania przebiegającego naturalnie w glebie. Dzięki nim jesteśmy w stanie uzyskać pełnowartościowy nawóz w ciągu 4 do 6 miesięcy. Oczywiście duży wpływ ma na to kilka czynników, np.:
- rodzaj kompostowanego materiału,
- dostępność tlenu,
- odpowiednia wilgotność masy organicznej,
- temperatura – im jest wyższa, tym procesy rozkładu zachodzą szybciej,
- ilość i jakość mikroorganizmów kompostujących.
Rodzaje kompostowników
Oprócz naturalnych, a tym samym najtańszych kompostowników tworzonych w wyznaczonym miejscu działki, można wyróżnić także kompostowniki:
- otwarte – składające się z czterech ścian, które mają ograniczyć powierzchnię, na której będą składowane odpadki organiczne. Kompostowniki te mogą być zbudowane z desek, siatki lub innych materiałów. Można je wykonać samodzielnie lub kupić jako gotowe elementy,
- zamknięte – najczęściej są to plastikowe, metalowe lub drewniane pojemniki z otworami wentylacyjnymi. Zatrzymują one ciepło powstające w czasie procesów, co przyspiesza rozkład materii,
- rotacyjne (obrotowe) – zawieszane są na specjalnej obrotowej konstrukcji, która daje możliwość łatwego mieszania i napowietrzania kompostowanej biomasy.
Optymalne rozmiary kompostowników nie powinny przekraczać 1,20 m wysokości oraz 1,50 m szerokości, co pozwala na optymalny dostęp powietrza do wnętrza masy. Na rynku dostępne są kompostowniki ogrodowe wykonane z kilku materiałów. Mogą to być na przykład kompostowniki metalowe, drewniane czy plastikowe. Te pierwsze składają się z ocynkowanego, metalowego szkieletu oraz ścianek gładkich lub perforowanych, wykonanych z polipropylenu. Metalowa konstrukcja zabezpiecza przed uszkodzeniami mechanicznymi i jest odporna na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, tj. grad, mróz, silny wiatr, promieniowanie UV czy deszcz. Montaż metalowego kompostownika zajmuje kilka chwil i nie wymaga używania żadnych specjalistycznych narzędzi.
Plastikowe płyty z kolei cechują się dużą lekkością, co sprawia, że pojemnik można łatwo przetransportować w dowolne miejsce. Zarówno metal, jak i polipropylen w kontakcie z kompostem nie wykazują wrażliwości na działanie rozmaitych substancji chemicznych. Kompostowniki ułatwiają nie tylko wytwarzanie masy kompostowej, ale także prowadzenie porządków w ogrodzie.